Chuyên chế tác tượng Tam Tòa Thánh Mẫu tại Sơn Đồng

Tam Tòa Thánh Mẫu gồm những tượng gì?

Như tên gọi: Tam Tòa Thánh Mẫu là 3 vị Thánh Mẫu khác nhau, được thờ ngang hàng nhau gồm: Đệ Nhất Thượng Thiên, Đệ Nhị Thượng Ngàn và Đệ Tam Thoải Phủ.

• Đệ Nhất Thượng Thiên: người cai quản vùng trời, có thể tạo ra mưa, gió, sấm chớp. Vì là người có quyền năng thống lĩnh tự nhiên, giúp ích nền nông nghiệp lúa nước, trồng trọt nước ta nên đền thờ Đệ Nhất Thượng Thiên có ở khắp nơi. Mẫu Thượng Thiên thường có màu đỏ đặc trưng và tọa ở chính giữa tam tòa.
• Đệ Nhị Thượng Ngàn: người có quyền năng cai quản vùng rừng núi. Là vị thánh Mẫu gắn bó với cây cỏ và chim thú nên ở các rừng núi đều có đền thờ Mẫu Thượng Ngàn. Trong tam tòa, Mẫu Thượng Ngàn ngồi bên tay trái và khoác áo màu xanh.
• Đệ Tam Thoải Phủ: người cai quản vùng sông nước, gắn liền với đời sống sông nước của người dân từ xưa đến nay. Thánh Mẫu Thoải với hình ảnh mặc áo trắng và tọa bên tay phải của bàn thờ Tam Tòa.

Chất liệu chế tác tượng Tam Tòa Thánh Mẫu

• Tượng Tam Tòa Thánh Mẫu được chế tác từ nhiều chất liệu khác nhau như: tượng gỗ, tượng Composite, tượng đá, tượng đồng…
• Chất liệu sơn: Sơn Ta, sơn Pu.
• Chất liệu lót: Thếp bạc phủ hoàng kim hoặc sơn son thếp vàng.

Tùy vào nhu cầu và điều kiện kinh tế mà quý khách có thể lựa chọn loại chất liệu chế tác tượng sao cho phù hợp với hoàn cảnh.

Quy trình tạc tượng Tam Tòa Thánh Mẫu bằng gỗ tại Sơn Đồng

Mỗi một cơ sở sẽ có quy trình tạc tượng khác nhau, sẽ cho ra bức tượng với nét họa, dung mạo không giống nhau. Đối với cơ sở sản xuất đồ thờ tâm linh Thông Hồng tại làng nghề Sơn Đồng thì quy trình chế tác tượng Tam Hòa Thánh Mẫu bằng gỗ chia làm 2 công đoạn chính:

Công đoạn 1: Giới thiệu và tư vấn khách hàng chọn mẫu tượng

- Khi khách hàng có nhu cầu và tìm đến việc đầu tiên là sẽ giới thiệu các mẫu tượng Tam Hòa Thánh Mẫu có sẵn qua ảnh hoặc mẫu do nghệ nhân tự phác thảo để khách hàng chọn.

- Đưa ra kích thước tiêu chuẩn của các pho tượng Thánh mẫu phổ biến tại các đền thờ Thánh để khách hàng chọn lựa.

- Lựa chọn các hoạ tiết như tứ linh, tứ quý hoặc theo mẫu của khách.

- Tư vấn nguyên liệu tạo nên bức tượng. Đây là bước quan trọng cần tư vấn kỹ càng cho khách, mỗi chất liệu sẽ có giá thành khác nhau, tùy nhu cầu và điều kiện mà lựa chọn loại nguyên liệu phù hợp.

- Thống nhất vật liệu hoàn thiện của pho tượng: phủ sơn bóng, sơn giả cổ, hay sơn son thếp vàng, mạ vàng quỳ.

- Nếu khách hàng chọn nguyên liệu là gỗ thì tư vấn cho khách làm lễ trì chú của Gỗ trước khi nghệ nhân chế tác. Đây là điều tâm linh được ông bà ta từ thời xa xưa truyền lại.

Công đoạn 2: Chế tác và điêu khắc tượng

Bước 1: Tạo mẫu

Đầu tiên sẽ tạo dáng thô cho bức tượng như: phác họa phần đầu, mặt tượng, các khối đầu, hốc mắt rồi tới trán, mũi, môi, tai….

Bước 2: Điêu khắc 

Sau khi lấy dáng chung cho bức tượng, những người thợ sẽ đi những đường nét chính, đục chạm lần lượt từ diện tượng đến bệ tượng rồi đến khâu đục chi tiết.

Trong quá trình đục vẫn phải phân chia những mảng khối, từng khoảng cách và đảm bảo những tỷ lệ sao cho cân xứng của một bức tượng Tam Hòa Thánh Mẫu.

Bước 3: Đẽo tượng và tạo điểm nhấn

Sau khi đã tạo mẫu và điêu khắc các đường nét trên pho tượng thì ở bước này những đường nét, chi tiết sẽ được gọt đẽo sao cho hoàn thiện nhất tạo nên hình hài của pho tượng.

Những chi tiết khó nhất trên bức tượng như: ngón tay, ngón chân sẽ được các nghệ nhân tách ra không dính vào nhau bằng loại đục dẹt, các đường nét, đường uốn lượn phải thật tinh tế, chỗ nào cần làm nét, làm nổi bật lên, chỗ nào cần dìm, ẩn đi để tạo điểm nhấn cho bức tượng thật có hồn không bị thô cứng.

Bước 4: Sơn phủ bề mặt tượng

Những bức tượng sau khi được mài dũa kỹ càng và đánh mịn, bỏ hết những lớp gỗ gồ ghề trên bề mặt sẽ được phủ sơn bảo vệ và mạ vàng cho khiến bức tượng sáng bóng, đẹp và có hồn hơn bao giờ hết. 

Những tiêu chuẩn để đánh giá bức tượng Tam Tòa Thánh Mẫu đạt chất lượng

Màu sắc tự nhiên, bề mặt đạt chuẩn

Bức tượng đẹp cần có có màu sắc tự nhiên, đồng đều, giữ màu nguyên bản của chất liệu. Khi tạo màu cần sự chân thật, hạn chế làm phai mờ các đường nét của tượng.

Bề mặt tượng sau khi chế tác sẽ nhẵn mịn, không có lỗ bọt khí. Bên cạnh đó, tượng cần được xử lý tỉ mĩ, loại bỏ các chi tiết thừa để tạo nên tổng thể bức tượng đẹp.

Tỷ lệ cân đối

Kiểu dáng ngồi là mẫu tượng Tam Tòa Thánh Mẫu phổ biến hiện nay. Pho tượng được đánh giá đạt chuẩn phải có tỷ lệ cân đối, hình khối chuẩn. Dáng người thường có chiều dài gấp 6,5 - 7 lần khuôn mặt. Các tỷ lệ vai, cơ thể cũng đều dựa vào yếu tố chiều dài này để tạo nên mẫu cho cân xứng, hài hòa.

Thần thái bức tượng

Gương mặt chính là yếu tố quan trọng quyết định thần thái, cái hồn của pho tượng. Những chi tiết như: mắt, gò má, cằm, mũi phải rõ ràng, sắc nét thể hiện được sự phúc hậu, uy nghiêm và vẻ đẹp mềm mại của người phụ nữ qua các đường nét chạm đục, điêu khắc.

Chất liệu đạt chuẩn

Sử dụng chất liệu tốt, đảm bảo nguyên chất không pha thêm bất kì tạp chất kim loại nào thì những bức tượng Tam Hòa Thánh Mẫu mới có được màu sắc nền nã, có chiều sâu nhất định và độ bền cao. 

Trên đây là những thông tin về việc chế tác tượng Tam Tòa Thánh Mẫu tại cơ sở Thông Hồng làng nghề Sơn Đồng, hy vọng thông qua bài viết này sẽ giúp khách hàng có góc nhìn tổng quan hơn về quá trình tạo nên một bức tượng Tam Tòa Thánh Mẫu đẹp là không hề dễ dàng mà còn rất công phu, tốn rất nhiều sức lực và tâm huyết của các nghệ nhân. Mọi chi tiết vui lòng liên hệ:

ĐỒ THỜ THÔNG HỒNG
Địa chỉ: Ngã Tư Sơn Đồng, Hoài Đức, Hà Nội
Điện thoại: 0914 83 55 56