Trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, hoành phi câu đối đã trở thành những vật dụng không thể thiếu. Nó không những làm không gian thờ cúng trở nên sang trọng hơn mà còn thể hiện những mong ước, truyền tải về cuộc sống. Hoành phi câu đối được treo tại các gia đình, nhà thờ tổ, chùa…
Ở hai cột phía trước bàn thờ hoặc trên tường có treo mỗi bên một câu đối. Màu trên câu đối thường dùng là màu vàng, đỏ hoặc đen tùy theo từng loại. hoành phi câu đối thường được làm bằng đồng. Cũng như bức hoành phi ngoài dùng để trang trí, câu đối còn ghi lại những lời dạy về giá trị đạo đức truyền thống của tổ tiên, ca ngợi công đức của dòng họ gia tộc hoặc cầu mong thái bình, thịnh vượng. Phía trước câu đối là cửa võng thờ làm không gian thờ cúng trở nên tĩnh lặng và sang trọng hơn.
Một lưu ý quan trọng khi lựa chọn hoành phi câu đối đó chính là chữ viết trên đó. Hoành phi câu đối có nhiều mục đích treo như các nhà thờ họ, chùa và gia đình. Không phải tùy tiện mà có thể treo hoành phi câu đối theo ý thích của cá nhân được. Mỗi chữ trên hoành phi hay đôi câu đối đều cần phải lựa chọn cho phù hợp. Có loại chỉ được dùng cho nhà thờ họ, có loại chỉ dùng cho đền chùa, có loại treo ở bàn thờ gia tiên.
- Thông thường hoành phi câu đối có 3 dạng: Đại tự câu đối, cuốn thư câu đối và hoành phi câu đối. Với những gia đình có phòng thờ rộng hoặc treo ở nhà thờ họ tộc thì các bức đại tự câu đối thường được treo phía ngoài cửa đi ra vào cùng với cửa võng, còn bên trong bàn thờ thì treo hoành phi câu đối hoặc cuốn thư câu đối. Còn với những gia đình chỉ có phòng thờ nhỏ thì chỉ cần treo 1 trong 3 bức trên ở bàn thờ là được.
Bức Đại tự treo nhà thờ tổ
- Khi treo hoành phi câu đối gia chủ cần lưu ý đến kích thước của bàn thờ để treo các bộ hoành phi sao cho phù hợp tránh to quá hoặc nhỏ quá mất cân đối. Với những bàn thờ có kích thước 1m35 thì chỉ nên treo bộ hoành phi 1m35 hoặc nhỏ hơn, bàn thờ có kích thước 1m55 thì nên treo bộ 1m55, bàn thờ 1m75 thì có thể treo bộ hoành phi câu đối 1m75 hoặc 1m55. Với những bàn thờ lớn hơn thì đặt theo yêu cầu cho phù hợp.
- Bức hoành phi bao giờ cũng được treo chính giữa bàn thờ và trên cùng, hướng ra ngoài, cố định và ít di chuyển, tạo cảm giác bền vững, lâu dài. Góc treo nghiêng khoảng 25 đến 30 độ để có thể nhìn thấy một cách rõ nhất và đẹp nhất. Đôi câu đối được treo ở hai bên và hơi thấp xuống so với hoành phi, có thể treo từ mặt bàn thờ trở lên nằm trong mép bàn thờ hoặc bên ngoài đều được, tùy theo không gian để treo cho phù hợp.
Hoành phi câu đối trở thành vật dụng không thể thiếu trong bàn thờ gia tiên. Nó thể hiện tài năng của con người trong việc chơi chữ và thể hiện mong ước với chữ. Những bức hoành phi câu đối bằng gỗ, sơn son thếp vàng thật đẹp và ý nghĩa riêng phù hợp với từng không gian của gia đình.
Ngoài Hoành phi câu đối thì Cửa võng cũng là một đồ vật dùng để treo ở không gian thờ cúng gia tiên tạo sự sang trọng & cổ kính. Tìm hiểu kỹ về cửa võng để không phạm phải kiêng kỵ trong không gian thờ.